سهام عدالت نوعی یارانه دولتی است که با هدف خصوصی‌سازی شرکت‌های دولتی، کاهش مالکیت دولت و فقرزدایی به اقشار مختلف جامعه اعطا می‌شود. این سهام شامل یک سبد متشکل از سهام ۴۹ شرکت دولتی (شامل شرکت‌های بورسی و غیربورسی) است. این شرکت‌ها بخشی از سهام خود را به مردم واگذار کرده و به‌طور دوره‌ای سودی به سهامداران پرداخت می‌کنند. تا سال ۱۳۹۹، مدیریت کامل این سهام در اختیار دولت بود، اما از این سال به بعد، دولت تصمیم به تغییر وضعیت مالکیت و نحوه خرید و فروش این سهام گرفت. در ادامه، اطلاعات کاملی درباره آزادسازی و نحوه فروش سهام عدالت ارائه خواهد شد.
از ابتدای شروع طرح سهام عدالت تا سال ۱۳۹۹، مدیریت این سهام به‌طور کامل بر عهده دولت بود و سهامداران فقط سالانه سود خود را دریافت می‌کردند. با این حال، تصمیمات جدید دولت و سازمان بورس اوراق بهادار، به سهامداران این امکان را داد که خود مدیریت دارایی‌هایشان را به عهده بگیرند و در مورد فروش آن تصمیم‌گیری کنند.
چطور سهام عدالت را بفروشیم؟ برای آزادسازی سهام عدالت، سهامداران باید مجوز مدیریت مستقیم داشته باشند. دولت اعلام کرد که تمامی دارندگان سهام عدالت می‌توانند دارایی‌های خود را به دو روش مستقیم و غیرمستقیم مدیریت کنند. بر اساس این تصمیم، سهامداران می‌توانند به دو روش مذکور سهام خود را بفروشند. با آغاز آزادسازی سهام عدالت در خرداد ۱۳۹۹، امکان فروش ۳۰ درصد از این سهام فراهم شد.
در این روش، سهامداران مشابه معامله در بازار بورس عمل می‌کنند. افراد با داشتن کد بورسی و از طریق کارگزاری‌های فعال در بازار سرمایه می‌توانند سهام عدالت خود را آزاد کرده و به صورت مستقیم مدیریت کنند. برای دریافت کد بورسی، ابتدا باید در سامانه سجام ثبت‌نام کرده و پس از دریافت کد، اقدام به آزادسازی سهام عدالت کنند.
سهامداران می‌توانند سهام عدالت خود را از طریق کارگزاری‌ها و بانک‌ها به فروش برسانند. پس از انتخاب یکی از این روش‌ها، دیگر امکان تغییر وجود ندارد.
در روش فروش از طریق کارگزاری‌ها، ابتدا باید وارد سامانه‌های معاملاتی کارگزاری‌ها شده و مراحل ثبت‌نام و موارد خواسته‌شده را تکمیل کنید. سپس وکالت فروش سهام عدالت خود را به کارگزاری واگذار می‌کنید. با این وکالت، کارگزاری مدیریت سهام عدالت شما را برعهده می‌گیرد و پس از فروش مقدار مشخص‌شده، وجه حاصل از فروش را با کسر کارمزد به حساب شما واریز می‌کند.
در روش فروش از طریق بانک، صاحب سهام باید به صورت حضوری به بانک مراجعه کند. پس از تکمیل فرم‌های مربوطه و ارائه اطلاعات حساب بانکی که سود سهام عدالت به آن واریز می‌شود، وکالت آزادسازی سهام عدالت به بانک داده می‌شود. پس از فروش سهام، وجه حاصل از فروش، پس از کسر کارمزد، به حساب سهامدار واریز می‌شود.
پس از انتخاب کارگزاری و ثبت سفارش آزادسازی سهام عدالت، سفارش در صف فروش قرار می‌گیرد و نیاز به صبر دارد. پس از فروش سهام، نتیجه از طریق پیامک به صاحب سهم اطلاع داده می‌شود و مبلغ حاصل از فروش پس از چند روز به حساب سهامدار واریز می‌شود. توجه داشته باشید که نام صاحب حساب در بانک و سامانه سهام عدالت باید با نام صاحب سهام عدالت مطابقت داشته باشد.
یکی دیگر از روش‌های مدیریت سهام عدالت، فروش سهام به صورت غیرمستقیم است. در این روش، کسانی که نمی‌توانند دارایی خود را به طور مستقیم مدیریت کنند، مسئولیت این کار را به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی واگذار می‌کنند. در این حالت یعنی فروش سهام عدالت غیر مستقیم، سهام عدالت به مدیریت این شرکت‌ها سپرده می‌شود و افراد هیچ نقشی در مدیریت آن نخواهند داشت. آنها فقط می‌توانند در فواصل زمانی معین سود خود را دریافت کنند. همچنین، در صورت اتخاذ تصمیمات جدید، اطلاعات لازم به سهامداران اعلام می‌شود. برای فروش نقدی سهام عدالت نیز میتوانید اقدام کنید.
در حال حاضر، شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی در بازار بورس فعال نیستند؛ اما با ورود این شرکت‌ها به بورس، افراد همچنان به روش غیرمستقیم سهامدار این شرکت‌ها باقی می‌مانند. پیش‌بینی می‌شود که سود حاصل از این نوع سهامداری مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری ETF برای سهامداران قابل برداشت باشد.
برای ثبت درخواست فروش سهام عدالت، سهامداران ابتدا باید وارد سامانه معاملاتی کارگزاری‌ها یا بانک‌ها شده و مراحل ثبت‌نام و تکمیل اطلاعات خواسته‌شده را انجام دهند. سپس با تکمیل اطلاعات بانکی خود در این سامانه‌ها، درخواست فروش را ثبت می‌کنند. پس از قرار گرفتن درخواست در صف فروش، باید وضعیت فروش را پیگیری کرده و پس از فروش سهام، وجه حاصل از آن را دریافت کنند.
لازم به ذکر است که اطلاعات حساب بانکی باید به‌درستی ثبت شده و با نام صاحب سهام عدالت همخوانی داشته باشد تا مبلغ فروش بدون مشکل به حساب واریز شود. همچنین میتوانید برای فروش فوری سهام عدالت نیز اقدام کنید.
امکان اضافه کردن سهام عدالت به پرتفوی بورسی وجود ندارد: با وجود آزادسازی سهام عدالت، نمی‌توانید این سهام را به مجموعه سایر سهام‌های موجود در پرتفوی بورسی خود اضافه کنید. سهام عدالت به طور جداگانه مدیریت و نگهداری می‌شود.
برای آزادسازی سهام عدالت و فروش آن از طریق بانک، نیازی به دریافت کد بورسی نیست: اگر قصد دارید سهام عدالت خود را از طریق بانک به فروش برسانید، نیازی به دریافت کد بورسی نخواهید داشت. میتوانید مستقیماً با مراجعه به بانک و تکمیل فرم‌های مربوطه، فرآیند فروش را آغاز کنید. سپس از طریق بانک پیگیری فروش سهام عدالت را انجام دهید.
افرادی که سهام عدالت خود را در سال ۱۳۹۹ آزاد نکرده‌اند باید منتظر قوانین جدید آزادسازی سهام عدالت در سال جدید بمانند: کسانی که در سال ۱۳۹۹ موفق به آزادسازی سهام عدالت خود نشده‌اند، باید منتظر تغییرات و قوانین جدیدی که برای سال ۱۴۰۳ تصویب می‌شود باشند تا بتوانند سهام خود را به فروش برسانند یا مدیریت کنند. قوانین جدید ممکن است شامل شرایط و ضوابط متفاوتی همچون فروش سهام عدالت فوری باشد که نیاز به رعایت آنها وجود دارد.
در روش مستقیم، سهامداران به طور فعال و شخصی مدیریت سهام خود را برعهده دارند. آنها با دریافت کد بورسی از سامانه سجام و ثبت‌نام در کارگزاری‌های فعال، می‌توانند مستقیماً سهام عدالت خود را به فروش برسانند. این روش به سهامداران امکان می‌دهد که خودشان تصمیمات مدیریتی و فروش را اتخاذ کنند و در فرآیند معامله و مدیریت دارایی‌هایشان دخیل باشند.
همچنین، در این روش، سهامداران باید از سامانه‌های معاملاتی کارگزاری‌ها استفاده کنند و وکالت فروش را به کارگزاری‌ها واگذار کنند تا کارگزاری پس از فروش سهام، وجه حاصل را به حساب آنها واریز کند.
در روش غیرمستقیم، مسئولیت مدیریت سهام عدالت به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی واگذار می‌شود. سهامداران در این روش نقش مدیریتی ندارند و تنها می‌توانند در فواصل زمانی مشخص سود خود را دریافت کنند. این روش برای افرادی مناسب است که نمی‌توانند یا نمی‌خواهند به طور فعال مدیریت سهام خود را بر عهده بگیرند.
شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی مسئولیت مدیریت و فروش سهام را بر عهده دارند و سهامداران هیچگونه تصمیم‌گیری در این فرآیند ندارند. این شرکت‌ها در حال حاضر در بازار بورس فعال نیستند، اما پیش‌بینی می‌شود با ورود آنها به بورس، سهامداران به طور غیرمستقیم از سود این سرمایه‌گذاری‌ها بهره‌مند شوند.
فروش سهام عدالت از طریق کارگزاری خوارزمی درحال حاضر امکان پذیر نیست. اما در آینده نزدیک سعی میکنیم که این امکان را برای شما کاربران عزیز فراهم کنیم. در ادامه می توانید نظرات و تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید تا دیگران هم بتوانند از آن استفاده کنند.